De oproep die NS aan reizigers in het noorden van het land deed op om hun reis ’s avonds op 12 mei uit te stellen, noemt staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) “onwenselijk”, hoewel ze er niettemin begrip voor had. Er was die avond namelijk veel te weinig busvervangend treinvervoer beschikbaar. Om herhaling van problemen te voorkomen bekijken NS en zijn toeleveranciers of het mogelijk is om ook bussen en buschauffeurs uit het uit buitenland vervangend vervoer te laten verzorgen bij spoorwerkzaamheden.

Dat laat Heijnen weten in een brief aan Tweede Kamer. Kamerlid Kauthar Bouchallikht van GroenLinks had namelijk vragen gesteld over de geringe beschikbaarheid van bussen.

Vorige maand bood NS reizigers zelf al excuses aan vanwege de problemen met het vervangend busvervoer tussen Meppel en Groningen tussen 7 en 22 mei. Vanwege spoorwerkzaamheden konden er geen treinen rijden en zette de NS bussen in. Door een tekort aan materieel moesten reizigers vooral ’s morgens vroeg en ’s avonds lang wachten. “Het vervangende busvervoer blijkt onder de maat”, erkende NS een paar weken in de eigen verklaring. Uiteindelijk maakte de vervoerder afspraken met  Arriva om het reizigers makkelijker te maken om te alternatief te kiezen voor de bus: met de trein omreizen via Leeuwarden.

Personeelskrapte en ziekteverzuim

In haar brief aan de Tweede Kamer betwist de staatssecretaris dat de bussen te laat aangevraagd zouden zijn. NS heeft Heijnen laten weten dat veertig weken voor de start van de werkzaamheden gedaan te hebben, zoals gebruikelijk is. “De toeleverancier heeft deze aanvraag toegezegd, maar bleek op het laatste moment als gevolg van de personeelskrapte en ziekteverzuim niet in staat om de gevraagde capaciteit volledig te leveren. De dekkingsgraad van de bussen bedroeg circa 75 procent.”

Hoewel er tijdens de hele buitendienststelling van de treinen onvoldoende bussen beschikbaar waren, heeft NS volgens Heijnen maar één keer een negatief reisadvies gegeven aan de reizigers, namelijk op donderdagavond 12 mei. Zo’n oproep van NS om niet te reizen of zelf voor alternatieve reisopties te zorgen, vindt Heijnen onwenselijk. Het geheel voorkomen van hinder bij spoorwerkzaamheden is onmogelijk, “maar de reizigers moet er wel op kunnen vertrouwen zijn of haar plek van bestemming te bereiken.” Ze schrijft er niettemin begrip voor te hebben dat NS geen verwachtingen wilde wekken die niet waar te maken vielen.

Buitenlandse bussen en chauffeurs mogelijke optie

NS heeft aan Heijnen laten weten afspraken met leveranciers waar mogelijk te herzien om herhaling te voorkomen. “Concreet betekent dat de toeleveranciers eerder dan nu het geval is 100 procent van de benodigde diensten moeten hebben vastgelegd.”

Verder bekijken de spoorvervoerder en zijn toeleveranciers of het mogelijk is om bussen en buschauffeurs uit het buitenland in te zetten die voldoen aan de Nederlandse eisen. Wonderen verwacht Heijnen daar niet van. “Ook hier geldt dat er krapte is in de markt.” Als concessieverlener schrijft de bewindsvrouw NS te blijven aanspreken op zijn zorgplicht voor vervangend vervoer.