Utrecht past taxikeurmerk en verordening aan na kritisch rapport

De Stichting TaxiKeur Utrecht (STKU) is onvoldoende in staat om zijn taken naar behoren uit te voeren. Dat concludeert Deloitte op basis van een onderzoek naar de organisatie. STKU werd opgericht om te controleren en handhaven op kwaliteitskeurmerk TaxiKeur Utrecht. De stichting legde zijn taken per 1 januari al grotendeels neer, omdat de plaatselijke taxiverordening onvoldoende ruimte zou bieden om goed te werken. De gemeente Utrecht onderschrijft de bevindingen van Deloitte, maar ziet tegelijk voldoende draagvlak om het keurmerkstelsel door te ontwikkelen. Dat betekent ook dat de taxiverordening zal worden aangepast.

Utrecht heeft sinds 2012 een keurmerksysteem dat de kwaliteit van de opstapmarkt in de stad moet waarborgen. Sinds 2015 is er, met hetzelfde oogmerk, een taxiverordening van kracht. Volgens het bestuur van STKU beperkte de verordening het handhaven op de naleving van TaxiKeur Utrecht. Daarnaast zou het de stichting ontbreken aan de financiële middelen om zijn taken naar behoren uit te voeren.

Omdat er weinig zicht op verandering was, legde het bestuur van STKU zijn taken per 1 januari neer. Sindsdien ligt de verantwoordelijkheid voor de controle en handhaving en de gemeente. Intussen was er op stichting en gemeente kritiek van een groep keurmerkhouders. Deze chauffeurs (eind vorig jaar zo’n 170) werken samen middels de Vereniging Straattaxi Utrecht. Volgens hen krijgen zij en hun vakgenoten voor de jaarlijkse contributie van 300 euro te weinig terug en wordt er nauwelijks gecontroleerd.

Geen kerntaken

De onrust rondom TaxiKeur en de stichting was voor de gemeente Utrecht aanleiding om STKU financieel en anderszins te laten doorlichten door Deloitte. STKU verleende daar volledige medewerking aan, iets wat de gemeente waardeert. Maar de conclusies van Deloitte zijn niet mals. Zo is de huidige financiële positie van de stichting kritiek en kan op dat vlak niet aan de verplichtingen worden voldaan. Ook stelt Deloitte dat de STKU taken uitvoert die niet tot de kerntaken van de organisatie horen. Dat is enerzijds niet doeltreffend; anderzijds staat er geen toereikende financiering tegenover.

“Door het ontbreken van een normenkader, geen precieze toedeling van kosten en het ontbreken van een koppeling tussen de kosten en omvang van de daarvoor geleverde prestaties, kan niet worden vastgesteld of doeltreffend en/of doelmatig wordt gewerkt”, vat wethouder Lot van Hooijdonk een bevinding van Deloitte samen. In haar brief aan de gemeenteraad komen ook de andere conclusies aan bod. Zo werkt de STKU onvoldoende volgens haar eigen statuten, de code good governance en het uitvoeringsbesluit nadere regels keurmerkorganisaties.

Geen zekerheid over juiste invulling

Er is onvoldoende zicht op de kosten en opbrengsten, terwijl de bestaande processen en systemen het onvoldoende mogelijk maken om op tijd relevante en correcte sturingsinformatie aan te leveren. De informatiehuishouding van STKU is onvoldoende op orde. Al met al is er geen zekerheid dat STKU op de juiste wijze invulling kan geven aan de taken die zijn toegewezen. “Wij onderschrijven deze conclusies van Deloitte”, schrijft van Hooijdonk.

Het bestuur van de stichting is uiteraard minder content met de bevindingen. “De STKU betreurt het dat Deloitte binnen een zeer kort tijdsbestek en op basis van enkele constateringen, de STKU heeft beoordeeld als ware het reeds een volledig geprofessionaliseerde keurmerkorganisatie. Dat laatste was niet het geval en daardoor mist het rapport de context om tot een juiste beoordeling van de bevindingen te komen. Die bevindingen worden dan ook niet door de STKU gedeeld”, schrijft het bestuur.

Het bevreemdt de STKU verder dat de gemeente wel die context schept, maar tegelijk de bevindingen van Deloitte onderschrijft. De stichting zegt zaken als de ICT-huishouding, de weeffouten in de taxiverordening en het gebrek aan middelen om de taken uit te voeren de laatste jaren vaak te hebben aangekaart. “Het zijn zaken die de gemeente de afgelopen jaren structureel met de STKU weigerde op te lossen. Des te opmerkelijker dat deze nu door diezelfde gemeente worden aangedragen als argumenten om niet langer met de STKU te willen samenwerken.” De stichting vindt juist dat er met de beperkte middelen veel is bereikt.

Taxiloket beter bereikbaar

Iets waar gemeente en stichting het wel over eens zijn, is dat samen met Taxiplatform Regio Utrecht in enkele jaren veel is gerealiseerd om de kwaliteit van het taxivervoer in Utrecht te verbeteren. Bovendien is er breed draagvlak ontstaan. Wethouder Van Hooijdonk wil dit dan ook niet allemaal weggooien. “De STKU is niet robuust genoeg om de tot voor kort bij hen belegde taken van de keurmerkorganisatie adequaat uit te voeren. Daarom willen wij het keurmerkstelsel doorontwikkelen”, aldus de wethouder.

Zo wil men de taken die eerst bij STKU lagen elders gaan onderbrengen, zodat er geen aparte keurmerkorganisatie meer nodig is. Door aan te sluiten bij de afdeling Vergunningen, moet de bereikbaarheid van het taxiloket worden opgeschroefd naar vijf dagen per week, in plaats van de enkele dag die nu geldt. De examens moeten een verantwoordelijkheid worden van een professionele organisatie die ook een passend examen kan ontwikkelen.

Taxiverordening aanpassen

Omdat de kwaliteit van taxi’s al wordt vastgesteld bij de jaarlijkse keuring en bij controles door ILT, zal de keuring als onderdeel van het TaxiKeur komen te vervallen. Dat geldt niet voor de kwaliteitseisen die samen met de sector zijn opgesteld. De naleving daarvan zal worden gecontroleerd met mystery guests. Verder komt de lokale klachtenregeling te vervallen: enerzijds omdat er nauwelijks gebruik van wordt gemaakt, anderzijds omdat hier een landelijke regeling voor bestaat. De gemeente zal de kosten voor het aangepaste systeem deels doorbelasten aan de keurmerkhoudende taxichauffeurs, maar het is niet de verwachting dat hun jaarlijkse bijdrage van 300 euro hiervoor moet worden verhoogd.

“Wij voorzien dat met de doorontwikkeling van het keurmerkstelsel de Taxiverordening en de uitvoeringsbesluiten moeten worden aangepast”, schrijft Van Hooijdonk namens het college van burgemeester en wethouders. De komende tijd gaat de gemeente met onder meer TRU en de werkgroep Keurmerkstelsel in gesprek om te kijken of er draagvlak is voor de bedachte doorontwikkeling van het Utrechtse taxikeurmerk. In het najaar zal aan de gemeente een voorstel voor aanpassing van de taxiverordening aan de gemeenteraad voorleggen.

Lees ook:

• Gemeente neemt taken TaxiKeur Utrecht over
• Onenigheid over TaxiKeur Utrecht duurt voort
• TaxiKeur Utrecht staat op de tocht