Het chauffeurstekort leidt tot problemen in het zorgvervoer. Hoewel er onder gemeenten, scholen en ouders vaak begrip is voor de situatie, raakt het geduld soms op. Bovendien draagt begrip niet bij aan het oplossen van het probleem, stelt senior adviseur contractbeheer bij Forseti Ronald Derks. Volgens hem moet er op drie punten iets gebeuren. 

Al voordat corona losbarstte had de taxibranche te maken met een tekort aan chauffeurs. Inmiddels zijn dat substantiële tekorten geworden. Door de coronacrisis kwam het taxivervoer namelijk stil te liggen, waardoor veel chauffeurs op zoek zijn gegaan naar ander werk. “Bijvoorbeeld bij koeriersbedrijven waar ze meer uren kunnen maken en minder in aanraking komen met veel mensen. Die keuze is te begrijpen, maar ondertussen is de situatie in het doelgroepenvervoer bijna ondoenlijk”, aldus Derks.

In het contractmanagement ervaart ook hij de gevolgen van de tekorten. Zo willen vervoerders soms contracten niet verlengen omdat ze dienstverlening niet kunnen waarmaken. “Maar dat kan bijna niemand. We moeten daarom heel anders naar de situatie kijken. Waar we eerder op verplichtingen konden wijzen, is dat nu niet meer vanzelfsprekend. We boksen allemaal tegen hetzelfde probleem op.”

Roeien met de riemen die we hebben

Op dit moment is iedereen druk bezig om het vervoer op een verantwoorde manier draaiende te houden.
“Veel leerlingen hebben bijvoorbeeld belang bij structuur, vaste chauffeurs en tijden, maar dat kunnen we ze momenteel onmogelijk bieden”, stelt Derks. Niet alleen het tekort is hier debet aan, ook uitval speelt volgens hem een grote rol. “Er is een hoog ziekteverzuim onder chauffeurs. Enerzijds door de huidige maatregelen en corona. Ze worden ziek, een quarantaineverplichting of moeten thuis blijven in afwachting van een testuitslag. Anderzijds is de werkdruk hoog.”

Ook in het wmo-vervoer is het roeien met de riemen die men heeft. De vraag neemt toe, waardoor chauffeurs volgens Derks de druk voelen om overal op tijd te komen. “Want je vervoert toch kwetsbare mensen. En hoe meer vertraging er is, hoe moeilijker het ook voor de chauffeur is. Je wilt niet iemand anderhalf uur laten wachten.”

Volgens hem zouden vrijwilligers met name in het wmo-vervoer kunnen helpen bij het verminderen van deze druk. “Gelukkig weten gemeenten en vrijwilligersorganisaties elkaar steeds beter te vinden om het doelgroepenvervoer efficiënter te regelen. Zodat ze vooraf de vraag kunnen stellen: is dit een rit voor een professionele vervoerder of voor een vrijwilligersorganisatie?”

Meer waardering voor het beroep

Derks stelt dat er op drie vlakken actie moet worden ondernomen. Allereerst op het gebied van de waardering voor het beroep taxichauffeur. “Arbeidscontracten zijn vaak beperkt in uren, omdat het vervoer vooral vóór en tijdens schooltijden plaatsvindt. Dit terwijl de behoefte aan fulltime contracten onder chauffeurs groeit. Voorheen waren er veel chauffeurs die dit werk ‘erbij deden’, maar die groep is veel kleiner geworden door corona.”

Daar komt volgens Derks bij dat het salaris niet extreem hoog is. “Terwijl chauffeurs wel een grote verantwoordelijkheid hebben voor de leerlingen en reizigers die ze vervoeren.Een verantwoordelijkheid die de chauffeurs ook écht zo voelen. Dit is niet iets wat snel op te lossen is, het vereist een landelijke langetermijnaanpak.”

Samenwerken in de werving

Als tweede actiepunt stelt Derks dat er meer samenwerking moet komen in de werving van chauffeurs. Bijvoorbeeld tussen gemeenten en vervoerders. “Of in het terug begeleiden van mensen naar werk. Gelukkig wordt er steeds meer gekeken naar mensen uit andere branches. Bijvoorbeeld bouwvakkers die tegen het einde van hun carrière lopen, voor wie het werken in de bouw wellicht lichamelijk te zwaar wordt.”

Acties voor op korte termijn

Op korte termijn zou er gezocht moeten worden naar manieren om hetzelfde vervoer uit te voeren met minder chauffeurs, vindt Derks. “Zo kun je kijken naar de mogelijkheden om ritten samen te voegen, of voertuigen en chauffeurs anders of breder in te zetten.” Ook met het sturen op de spelregels valt volgens de adviseur winst te behalen. “Bijvoorbeeld door de omrijtijden te verlengen of meer te vervoeren in bloktijden. Want dat we moeten proberen maatwerk te minderen en meer te standaardiseren, dat staat vast. Anders krijgen we het niet geregeld.”

Een andere maatregel die snel verlichting oplevert is in zijn ogen de actieve aanvraag-spreiding in het Wmo-vervoer. Wmo-reizigers worden hierbij gevraagd om buiten de spits te reizen. “Dat is iets wat meteen druk verlicht. Bij Regiorijder is Forseti nu bijvoorbeeld bezig alle laag bezette ritten voor leerlingenvervoer in kaart te brengen, zodat we over een maand inzichtelijk hebben waar efficiency slagen te maken zijn. Waar we bijvoorbeeld ritten kunnen samenvoegen.”

Samen kom je verder

Derks benadrukt dat elke aanpassing wel gepaard gaat met – soms nadelige – gevolgen. “Vervoer in bloktijden is voor scholen bijvoorbeeld niet handig. Sommige kinderen moeten wachten op de taxi terwijl anderen nog les hebben. Maar uit ervaring weet ik dat wanneer we het gesprek aangaan met scholen en andere betrokken partijen, er vaak toch meer mogelijk blijkt. Als je samen zoekt naar oplossingen kom je verder.”

Lees ook:

• Belang van communicatie groeit nu verzuim bij taxibedrijven toeneemt
• Twentse touringcarbedrijven zoeken samen naar chauffeurs
• Felle kritiek op leerlingenvervoer Duin- en Bollenstreek houdt aan