Het uitsluiten van zzp-buschauffeurs in de Cao Besloten Buschauffeur is niet in strijd met de wet. Dat zegt minister Asscher van Sociale Zaken tegen de Tweede Kamer. Reden voor de FSO om hier nu actief tegen op te gaan treden. Bus-ondernemer Edwin Leuris van ABC Specials uit Baarle-Nassau heeft al een waarschuwing gehad. Hij zegt zwaar gedupeerd te worden door de regel. “Deze afspraak hebben de CAO-partijen onderling gemaakt zonder hierbij de uitgesloten groep op enige manier te betrekken”, zegt hij. “Dat is strijdig met de mededingingswet en het toetsingskader AVV.” Uit protest heeft hij samen met ondernemer André Jansen van VIP Night de werkgroep ZZP Besloten Busvervoer opgericht.

Volgens de Cao Besloten Busvervoer moet een busondernemer gebruik maken van loondienst-chauffeurs. Hij mag geen zzp’ers inzetten als chauffeur. Hoewel dat al jaren zo is bepaald in de Cao, werden er geen boetes uitgedeeld door de FSO (controle-orgaan op naleving Cao Besloten Busvevoer).

Regels

“Maar nu is deze regel uitgekristalliseerd”, vertelt Olaf Weterings, directeur FSO. “We hebben er steeds voor gewaarschuwd. Maar nu gaan we naleving van de regels afdwingen. Dat kan bijvoorbeeld door een schadevergoeding op te leggen of een dwangsom.”

Leuris: “CAO-partijen menen naast het maken van collectieve afspraken over arbeidsvoorwaarden tussen werkgevers en werknemers nu ook Mededingingsbeperkende afspraken te kunnen maken tussen bedrijven onderling. Busbedrijven die een goed onderbouwd dispensatieverzoek voor deze boycot aanvragen bij CAO-partijen worden resoluut afgewezen en middels een ongeldige cirkelverwijzing met een kluitje in het riet gestuurd.”

Dispensatie

De argumentatie is als volgt, meldt Leuris: “Ik krijg geen dispensatie, want de Cao Besloten Busvervoer is Algemeen Verbindend verklaard. Dat betekent dat alle bus-ondernemers in Nederland zich eraan moeten houden. Maar dan is zo’n mogelijkheid toch een wassen neus? Geen ondernemer zal dan ooit dispensatie verleend krijgen binnen de looptijd van de AVV. En daarna is het niet meer nodig.”

Directeur Leuris van ABC Specials en Jansen van VIP Night voeren daarom al jaren in de sector actie tegen de Cao-bepaling. Zijn bedrijf omvat onder meer twee luxe-touringcars voor vip-reizen. Bijzonder is dat de bussen een volledige rondzit hebben. “Ik heb geen vast werk, ik ben iedere dag afhankelijk van de klanten die er op dat moment zijn. Dat betekent dat ik nooit iemand vast in loondienst kan nemen”, vertelt hij.

Goede chauffeurs

“Bovendien is het moeilijk om goede chauffeurs te vinden die goed met mijn klanten om kunnen gaan. Ik heb er nu een aantal gevonden, maar een aantal van deze mensen heeft zelf een eigen bedrijf. Zo heeft één chauffeur een eigen evenementenbureau, een ander importeert speelgoed. Echte zelfstandig ondernemers dus. Ik kan hen dus alleen maar als zzp’ers inhuren, zij sturen mij een factuur voor de geleverde diensten. Deze zelfstandige chauffeurs willen dus niet bij mij op de loonlijst komen. Zowel uit principe als dat ze geen problemen willen krijgen met de Belastingdienst.”

De Cao-bepaling is vier jaar geleden ingevoerd als bescherming tegen het gebruik maken van Oost-Europese chauffeurs die zo onder kostprijs kunnen werken. “Maar ik betaal ingehuurde zzp-chauffeurs meer dan een chauffeur in loondienst mij zou kosten”, vertelt Leuris. “Voer dan een bepaling in dat zzp’ers minimaal het tarief moeten hanteren wat een loondienstmedewerker het inhuurbedrijf zou kosten voor gelijke diensten. Daar heb ik geen enkel probleem mee.”

Cao-bepaling

Leuris is ook uit principe tegen de Cao-bepaling. “Dit is toch gewoon een kwestie tussen twee ondernemers? Als ik een tuinman of glazenwasser inhuur, stuurt hij mij toch ook een factuur? Stel je voor dat de horeca-cao opeens gaat bepalen dat discotheken geen DJ’s meer mogen inhuren, tenzij ze op de loonlijst komen. Dan mag je DJ Armin van Buuren dus niet meer inhuren, tenzij hij bij je in loondienst komt. Hij zal je recht in je gezicht uitlachen. In de CAO Besloten Busvervoer is dat dus wel zo geregeld voor chauffeurs.”

Ook met betrekking tot planning is het soms lastig. Leuris: “Als ik een Openbaar Vervoer-rit uitvoer als er NS-treinen uitvallen, dan mag ik wel gebruikmaken van zzp’ers om mijn bussen te besturen. Maar doet een zzp-chauffeur er een ander ritje achteraan voor een andere klant, dan is dit opeens verboden. Een ritje met de limousine mag dan weer wel op zzp-basis, de CAO Taxivervoer kent niet zo’n zzp-verbod.”

Rij- en rusttijden

Een ander probleem met de huidige regel is dat een werkgever bij loondienstchauffeurs altijd verantwoordelijk is voor naleving van de rij- en rusttijden. “Dus als iemand overdag voor Veolia rijdt en ’s avonds voor mij, dan kan ik een probleem hebben omdat ik maar moet hopen dat hij daar eerlijk over is. Terwijl als ik een zzp’er inhuur deze dan zelf verantwoordelijk is, zo heeft de EU bepaald.”

De bus-ondernemer kondigt aan de Cao-bepaling niet na te gaan leven en een eventuele boete tot aan de rechter uit te vechten. “Want het is onbegrijpelijk dat een Cao mij als zelfstandig ondernemer verbiedt gebruik te maken van de diensten van een andere zelfstandig ondernemer.”

Bart Pals