Mobility as a Service houdt de gemoederen flink bezig in de taxibranche, bleek tijdens een workshop van softwareleverancier Korton tijdens Taxi Expo 2018. Wat is het eigenlijk? Bestaat het niet al? En leidt het echt tot minder autogebruik? De vragen vlogen door de zaal. “Het is een technisch verhaal en ik heb er ook mijn bedenkingen bij, maar geloof er wel in.”

“Wat is MaaS eigenlijk?”, vraagt een jonge man als de workshop al een tijdje aan de gang is en bezoekers al tal van begrippen over en weer geroepen hebben. Het begrip blijkt veel minder bekend dan gedacht. “Heel globaal is MaaS een app die jou van A naar B kan bewegen”, reageert Ruben Schouten, productmanager bij Korton. De softwareleverancier heeft de workshop georganiseerd.

“Je hebt geen eigen auto of meer nodig, maar bent net zo flexibel. Je betaalt voor wat je aflegt of neemt een abonnement en kan reizen met allerlei vervoersmiddelen. Je hoeft dus niet vier, vijfhonderd euro in de maand neer te leggen voor een eigen auto die 90 procent van de tijd stilstaat.”

De man lijkt niet overtuigd. “Dat kan ik nu toch ook al? Ik heb een NS Businesscard, kan met het OV, kan een taxi pakken… Alleen moet ik er zelf over nadenken.” “En dat willen mensen niet meer”, klinkt het uit de zaal. Schouten valt bij. “En wat als de trein niet rijdt? Wat doe je dan?” De man denkt even. “Dan moet ik een alternatief zoeken, een taxi bijvoorbeeld. Maar als ik het goed begrijp, doet een app dat dus voor mij?” Schouten knikt. “Dat definieert de overheid als MaaS. Jij bent ontzorgd. Jij kunt van A naar B reizen, zonder dat je je druk hoeft te maken.”

Finland

De jonge man wordt enthousiaster. “Bestaat dat al? Zijn er al proeven mee?” Schouten steekt van wal. Hij vertelt over Finland, dat internationaal al heel erg ver is en zelfs al speciale wet- en regelgeving hiervoor zou hebben. Hij vertelt over de app Whim, dat het eveneens Finse bedrijf MaaS Global recent lanceerde en sinds kort actief is in Antwerpen. Ook in Nederland worden de nodige stappen gezet, benadrukt hij. Hij noemt de zeven pilots op verschillende plekken in het land die op het punt van beginnen staan.

Dat de overheid een leidende rol neemt, dat lijkt alle discussiedeelnemers een goed plan. “Ik denk dat de overheid het moet doen”, reageert een taxichauffeur. “Het is moeilijk om het door marktpartijen te laten doen. De taxibranche zelf is redelijk conservatief. En het vraagt veel investering van ons. Bovendien: schone lucht en rendabeler vervoer zijn zaken die ons allemaal aangaan. Ik denk dus dat de overheid zelf een proactieve rol moet spelen.” Een andere bezoeker herkent zich in het punt. “Leuk dat opdrachtgevers duurzaamheid belangrijk vinden, maar al die investeringen kunnen we niet betalen. Als ze dit van ons vragen, moeten ze ook bijdragen, vind ik.”

Ideale opstap

Doelgroepenvervoer is een ideale opstap voor de ontwikkeling van MaaS, stelt Schouten. “Dit vervoer is voor een deel van de burgers beschikbaar en voor een ander deel van de burgers dus automatisch niet. Ontwikkel je dit door naar een MaaS-dienstverlening, dan wordt dit vervoer beschikbaar voor iedereen. Dat is van toegevoegde waarde voor de passagier, voor de (de)centrale overheid, openbaar vervoerders én taxiondernemers.”

Korton kan hier volgens hem bij helpen bij deze omwenteling. “Het regieplatform van Korton bevat een groot deel van de functionaliteiten die nodig zijn voor een complete MaaS-dienstverlening. Nu stuurt ons programma Korton Regie taxi’s voor verschillende contractvormen aan. Straks komt er een bredere variant beschikbaar waarmee mensen hun reis met verschillende modaliteiten samen kunnen stellen en betalen.”

Echt haalbaar

“Je moet je echt afvragen of de beoogde doelen van MaaS echt haalbaar zijn”, reageert iemand ineens. “Die intelligente software die nodig is, de beoogde besparing, de daling van het aantal reisbewegingen – ga ik écht minder werken?” Het ligt wat genuanceerder, probeert een adviseur in de zaal duidelijk te maken. “MaaS moet er in ieder geval voor zorgen dat we minder de auto gaan pakken.”

De man lijkt overtuigd, maar zit nog met het punt van de slimme software. “Alles staat of valt met die slimme software. Stel er is vertraging op een bepaald onderdeel. Hoe gaat het dan met de andere stappen in het reisadvies? Zegt die software dan: pas je agenda maar aan?”

Vrijheid

“Het is een technisch verhaal en ik heb er ook mijn bedenkingen bij”, reageert een taxichauffeur. Hij benadrukt dat hij wel gelooft dat MaaS werkt. “Het heeft ook met de psyche te maken. Toen ik jong was – en nu klink ik als een ouwe vent – was een eigen autootje vrijheid. Ik kon gaan en staan waar ik wilde. Nu merk je, door die files, dat dat niet meer kan. En het maakt jongeren niet meer uit in wat voor auto ze rijden, ze willen vervoerd worden. En het liefst rijden ze niet zelf, want dan kunnen ze lekker op hun telefoon blijven zitten.”

De discussie verschuift naar de vraag of Maas de aanschaf van een eigen auto kan voorkomen of uitstellen. “In eerste instantie uitstellen en later voorkomen”, reageert een taxichauffeur kort en krachtig. Een adviseur in de zaal lijkt niet overtuigd. “Er zijn al zoveel dingen: een NS Businesscard, Google Maps en kijk naar al die andere initiatieven nu en in het verleden om mensen uit te auto te krijgen. Tot nu toe is dat nog niet gelukt. En ik zie ook in MaaS niet iets unieks dat maakt dat het nu wel gaat lukken.” Hij is even stil. “Alleen als we de grote massa weten te mobiliseren, dan kan er iets veranderen.”