Sociaal Fonds Taxi roept taxichauffeurs die schoolroutes rijden op tijdens de normeringsperiode zeer nauwkeurig de instructie van de werkgever op te volgen. Daarmee worden discussies over het achteraf korten op de normering wegens ’te vroeg wegrijden’ of ‘blijven hangen op school’ voorkomen. “De werkgever is tijdens de normering afhankelijk van wat de werknemer schrijft. Die tijden zijn bepalend voor de verloning van het hele schooljaar”, legt Remco Wasser, hoofd cao-controle van Sociaal Fonds Taxi, uit.

De controleurs van SFT merken regelmatig dat werkgevers korten op de ingevulde normering door taxichauffeurs. En dat is dan soms ook terecht.

Wegrijden

Wasser: “Bijvoorbeeld als iemand opdracht heeft om om 7:25 uur te gaan rijden en toch invult dat hij wegrijdt om 7:15 uur, dan hoeft de werkgever dat natuurlijk niet te betalen. Of als de chauffeur nog even blijft hangen op school, is dat natuurlijk ook niet voor rekening van de werkgever.”

Als de normeringsperiode van twee weken eenmaal is geweest, is er meer ruimte voor chauffeurs om af te wijken van de opgegeven opdracht. Bijvoorbeeld als hij langer dan 1 minuut op een kind wil wachten, of iets eerder wil wegrijden om ergens koffie te drinken. “Dan is de normering al bepaald en zijn die tijden niet meer voor rekening van de werkgever”, legt Wasser uit.

Krap plannen

“Maar tijdens de normeringsperiode is het belangrijk dat de chauffeur exact de instructie van zijn werkgever opvolgt. Dat is eerlijk voor beide partijen. Ook al denkt hij dat de route veel te krap gepland is. Dat zal dan eerst moeten blijken uit de praktijk, waarna de route aangepast kan worden.”

Taxichauffeurs hebben vaak de opdracht om maximaal één minuut te wachten op een schoolkind. Als de passagier zich verslapen heeft tijdens de normeringsperiode, is het belangrijk niet te lang te wachten. “Anders tellen die extra minuten het hele jaar mee in de normering. Dat zijn dure minuten voor de werkgever”, legt Wasser uit. “De werkgever weet dat als de chauffeur doorrijdt en de ouders moeten zelf het kind naar school brengen, dat het kind de volgende dag wel klaar staat.”

CAO Taxivervoer

Volgens artikel 2.1.5 van de CAO kan bij taxivervoer waarbij personen die tot een beperkte groep behoren en volgens een schema op regelmatige tijden voor de duur van minimaal zes maanden worden vervoerd, de rijtijd worden genormeerd. Met name bij het leerlingenvervoer maken taxibedrijven vaak gebruik van normtijden.

Het taxibedrijf stelt dan stapsgewijs de tijd vast van een schoolroute. Wasser: “In de praktijk blijkt dit proces soms niet zo eenvoudig. Sociaal Fonds Taxi (SFT) heeft daarom een aantal belangrijke punten op een rij gezet.” 

Bart Pals

Bekijk de tips van Sociaal Fonds Taxi:

Normeren kan pas als de route helder is
Normering van de rijtijd kan op ieder moment van het jaar plaatsvinden. Vaak maken taxibedrijven gebruik van normtijden bij het schoolvervoer. Bij aanvang van het nieuwe schooljaar, in augustus, gaan taxibedrijven dan aan de slag met het normeren van de rijtijd.
In de praktijk blijkt vaak dat je in de eerste weken nog geen vaste route kunt vaststellen. Het is dan meestal nog niet duidelijk hoeveel leerlingen er meegaan.

De route zal een paar keer bijgesteld moeten worden. Vaak kan het taxibedrijf na een aantal weken de route definitief vaststellen. Vanaf dat moment kan het proces van normeren starten. Normeren kan pas als de route helder is. Als in de praktijk blijkt dat de route veelvuldig wisselt kan normering dus niet toegepast worden.

Documentatie van de route
Zodra de route vastligt moet het taxibedrijf deze goed documenteren en bewaren. Waar woont de chauffeur, waar bevindt zich de school, waar wonen de leerlingen, wat zijn de schooltijden, beschrijving van de route, etc. De schoolroute dient ook bij een wijziging duidelijk en helder geadministreerd te worden. Op ieder moment van het jaar moet de werkgever de route aan kunnen tonen.
Hoe normeer je de route?

Vanaf het moment dat de route vastligt, kan het proces van normeren beginnen. De chauffeur gaat vanaf dat moment gedurende 14 dagen een exacte registratie bijhouden van de tijd die gemoeid is met het rijden van die route. Van belang hierbij is dat er duidelijk geregistreerd wordt:

•    hoe laat de chauffeur vanaf huis/zaak vertrekt,
•    hoe laat hij bij het eerste kind aanwezig is,
•    hoe laat hij op school aankomt,
•    en hoe laat hij weer terug is op de zaak/thuis.

Voor het bijhouden van deze gegevens kunt u gebruik maken van een handig schema:
•    Normtijdberekening
Op basis van de 14-daagse urenregistratie wordt de gemiddelde rijtijd berekend per dag(deel) en route vastgesteld. Dat is dan de normtijd. Let op, tanken en wassen mag nooit onderdeel uitmaken van de normering.

Wat te doen als route structureel wijzigt of door een andere chauffeur gereden wordt?
Dan zal het taxibedrijf de route opnieuw moeten normeren. Dat kan op ieder moment van het jaar.

Afwijken van de instructie is pauzetijd
De werkgever hoort de chauffeur duidelijk te instrueren over hoe hij de arbeidstijd moet bijhouden. Daarnaast dient de chauffeur zich aan de opgelegde route te houden. Stel dat hij volgens de instructie na het afzetten van de kinderen bij school weer naar de zaak terug moet keren. Als hij dan besluit om nog even na te praten met collega’s, dan houdt hij zich feitelijk niet aan de instructie van de werkgever. Deze tijd maakt dan ook geen onderdeel uit van de arbeidstijd. Hij moet deze tijd als pauze noteren op zijn normsheet/ dagrittenstaat.

Hoe te handelen als het kind niet klaar staat?
Het komt vaak voor dat een chauffeur moet wachten bij het ophaaladres van het kind. Veelal geldt de regel dat het kind klaarstaat op het ophaaladres. De werkgever heeft de chauffeur bijv. de instructie gegeven dat hij maximaal 1 minuut mag wachten als het kind er nog niet staat. Mocht de chauffeur toch op eigen initiatief besluiten om langer te wachten, dan moet hij deze tijd als een apart tijdvak noteren. Het is dan geen arbeidstijd en wordt dus ook niet meegenomen in de normering.

Waarom stelt de werkgever de normtijd vast?
Het is een administratief eenvoudige manier voor het uitbetalen van de arbeidstijd. Op basis van de uitkomst wordt de definitieve normtijd door de werkgever en werknemer schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. Vanaf dat moment geldt de definitieve normtijd.

Discussie tussen werkgever en werknemer
In de praktijk komt het voor dat er discussie over de normtijd ontstaat tussen werkgever en werknemer, bijvoorbeeld vanwege een verschil tussen de door werkgever onder a bepaalde normtijd en de door werknemer onder b geregistreerde tijd.
 Het kan zijn dat de route drukker is, waarmee de routeplanner geen rekening houdt. Aan de andere kant komt het voor dat de werknemer bijvoorbeeld ’s ochtends op school blijft hangen voor een bakje koffie of ’s middags eerder van huis vertrekt om eerder bij de school te zijn voor een praatje met een collega of het roken van een sigaret. De tijd die hiermee gemoeid is, is geen arbeidstijd. Van belang is dan ook dat de werknemer de rijtijden en pauzes apart vermeldt voor een juiste administratie.

Afspraak CAO-partijen bij discussie over normtijd
Bij discussie over de normtijd is door CAO-partijen afgesproken dat de werkgever een tweede persoon voor één dag met desbetreffende werknemer laat meerijden. Daarnaast registreert ook de werknemer die dag de tijd gemoeid met het rijden van de route of hij laat dat via in het voertuig beschikbare meetapparatuur registreren. Na afloop bespreken werkgever en werknemer deze resultaten en komen gezamenlijk tot een normtijd. Dit wordt dan schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. De arbeidstijd van deze elfde dag dient op dezelfde wijze geregistreerd te worden als de registratie gedurende de eerste 2 weken.

Controle van SFT
SFT controleert of de werkgever de voorgeschreven procedure volgt. Als die niet correct is gevolgd of onvoldoende is vastgelegd, leidt dat tot een ernstige overtreding die meeweegt bij het bepalen van het bedrijfsoordeel. Als de normering niet correct is gedaan, is de conclusie dat van normering geen sprake is. De werkgever dient de daadwerkelijk gewerkte uren uit te betalen.

Als SFT constateert dat de procedure en vastlegging wel conform het artikel is gedaan, maar de werkelijke tijd structureel afwijkt van de normtijd, dan zal de werkgever dit moeten onderbouwen. SFT kan eventueel bij de betreffende werknemer navragen of deze onderbouwing overeenkomt met zijn opvatting. Als blijkt dat er geen eenduidige verklaring is, veronderstelt SFT dat er geen normtijd tot stand is gekomen. De werkgever moet dan met terugwerkende kracht op basis van de gewerkte tijd uitbetalen.

Lees verder of download de rekenmodules bij Sociaal Fonds Taxi.