Ap Peters, Jan Meerpoel, Code VVR, stichting Vast is Beter

Nieuwe Code VVR geeft duidelijkheid over veilig rolstoelvervoer

Foto: Bart Pals / ProMedia

De Code VVR is vernieuwd. De richtlijnen voor veilig rolstoelvervoer zijn in de nieuwe code aangepast aan de meest recente wet- en regelgeving. Want hoewel gebruik van de code in de meeste taxi-aanbestedingen wordt voorgeschreven, is nog altijd niet iedereen van de inhoud op de hoogte. “Met dit document wordt voor alle soorten rolstoelen duidelijk wanneer en op welke manier je ze wél veilig kunt vervoeren. Maar ook wanneer je als taxichauffeur iemand mag weigeren omdat het onveilig is”, legt Ap Peters, auteur van de nieuwe Code VVR, uit.

Peters is ook wel bekend als secretaris van de Stichting Vast is Beter. De nieuwe code is dan ook opgesteld in samenwerking met de stichting onder het bestuur van voorzitter Jan Meerpoel en diverse kenniswerkers uit de taxi- en rolstoelbranche.

Bijzondere rolstoel

Het komt in de dagelijkse taxi-praktijk regelmatig voor dat passagiers een bijzondere rolstoel hebben. Dat kan nog wel eens leiden tot discussie; hoe en óf de rolstoel veilig meegenomen kan worden. Bijvoorbeeld als het rolstoelvastzetsysteem niet past. Of de rolstoel duidelijk ongeschikt is om in te blijven zitten tijdens de rit. Dan moet een passagier op een gewone stoel plaatsnemen en wordt de rolstoel als bagage vervoerd.

In de praktijk levert bijvoorbeeld de scootmobiel regelmatig discussie op. Peters: “Sommige taxibedrijven weigeren zelfs per definitie om scootmobielen mee te nemen. Terwijl er ook scootmobielen zijn die wel goed plaatsbaar en vast te zetten zijn in een rolstoelbus.”

Wet

“In de wet staat nergens uitgelegd wat een veilig vervoerbare rolstoel is. In de Code VVR gebeurt dat wel. Daarin is voor het eerst een definitie van het begrip ‘rolstoel’ opgenomen. Of een hulpmiddel onder die definitie valt, is afhankelijk van de grootte en soms de maximale rijsnelheid. Sommige scootmobielen vallen dus wel onder de defnitie ‘rolstoel’, anderen niet. Belangrijk is dat het hulpmiddel is ontworpen voor gebruik ‘wat je normaal gesproken lopend doet’. Dus als een scootmobiel harder kan dan 15 km/h en tientallen kilometers ver kan rijden, is  het geen rolstoel meer. Hetzelfde geldt voor driewielers.”

De grote diversiteiten aan rolstoelen leidt nog wel eens tot problemen bij het vervoer. “Er zijn in Nederland maar liefst 450 verschillende standaardmodellen rolstoelen te koop. En dan hebben we het nog niet eens over de duizenden verschillende aangepaste versies. In de code hebben we een typering van rolstoelen naar hun vervoerbaarheid opgenomen. In dit schema zijn alle rolstoelen in drie categorieën ingedeeld en zijn discussies met de opdrachtgever minder vaak nodig.”

Categorieën

De eerste categorie is de categorie A ‘veilig vervoerbare rolstoelen’. Die voldoen aan de NEN-ISO 7176-19 norm en dat is herkenbaar aan het ‘haak-symbolen’ die op de rolstoel aanwezig zijn. “Die moet je als taxichauffeur altijd meenemen”, zegt Peters.

De tweede categorie is B. “Dat betekent ‘vastzetbare rolstoelen’. Het gaat dan meestal om oudere modellen of niet-standaard rolstoelen die niet gekeurd zijn volgens de NEN-ISO norm. Die hebben dus geen stickers met het ‘haak-symbool’, maar kunnen wel goed vastgezet worden met de huidige vastzetsystemen”, legt Peters uit.

Niet verantwoord vastzetbaar

Categorie C betekent ‘niet verantwoord vastzetbare rolstoelen’. “Dan gaat het vaak om aangepaste rolstoelen, bijvoorbeeld met beademingsapparatuur, een lig-orthese en andere aanpassingen voor mensen met bijzondere lichaamshoudingen. Maar soms gaat het ook om lichte sportrolstoelen, rolstoelen voor gebruik binnenshuis of een zware scootmobiel. Dan moet je als taxichauffeur kijken of het lukt de passagier op een stoel plaats te laten nemen en de rolstoel als bagage meenemen. Zo niet, mag je de passagier weigeren.”

In de praktijk vindt een passagier of opdrachtgever vaak dat de vervoerder maar moet regelen dat er vervoer plaats kan vinden. En als er een voertuig daartoe moet worden aangepast, vindt de passagier dat het taxibedrijf ervoor moet opdraaien. “Maar ook de gebruiker heeft een verantwoordelijkheid te zorgen voor een rolstoel die goed vastzetbaar is”, vindt Peters. “En met de Code VVR kun je ook ingewikkelde discussies met de opdrachtgever vermijden.”

NEN-norm

Volgens de wet is een taxichauffeur verantwoordelijk voor het juiste gebruik van het vastzetsysteem en veiligheidsgordels. “Vroeger kwam je allerlei systemen tegen met klemmen en banden op verschillende soorten vloerbevestigingen. Dat was gewoon niet veilig genoeg. Gelukkig is in 2006 het ‘Regelement verkeersregels en verkeerstekens’ aangepast en is zijn de regels voor rolstoelvervoer aangescherpt. Verder moeten alle rolstoeltoegankelijke voertuigen die na september 2008 op de weg worden toegelaten voorzien zijn vastzetsystemen die voldoen aan de NEN-ISO norm 10542. Alleen de systemen met spanbanden blijken daaraan te voldoen Dus de oude individuele systemen verdwijnen langzaam.”

De oorspronkelijke Code VVR stamt uit 1999. In 2001 is een convenant gesloten met zeven maatschappelijke organisaties, waaronder KNV (namens de aanbieders van vervoer), VNG (namens de opdrachtgevers) en CG-Raad (namens de gebruikersorganisaties). Het convenant moest bevorderen dat richtlijnen in de Code VVR algemeen worden toegepast. Dat is in de praktijk echter nog niet volledig gelukt. “Het probleem is vooral dat er weinig controle op naleving is”, weet Peters. “Ook chauffeurs kennen de regels vaak niet, terwijl ze wel op de hoogte zouden moeten zijn. En hoewel in het convenant is afgesproken dat bijvoorbeeld gemeenten of provincies opdracht zouden moeten geven voor controles, doen ze dat niet.”

Subsidie

In 2010 stopte de overheid de subsidie voor het beheer van het Code VVR-project waardoor de kennisorganisatie Vilans haar activiteiten als beheerder van de Code VVR heeft stopgezet. Peters, die al vanaf dag één bij de Code VVR betrokken was, heeft het beheer van de Code VVR van Vilans overgenomen en de richtlijnen aangepast aan alle huidige kennis en regels. Bovendien is een deel toegevoegd met praktijkgerichte informatie en instructies. “De Code VVR heeft altijd voor veel bewustwording gezorgd hoe belangrijk veilig rolstoelvervoer is voor iedereen. Met kennis van de nieuwe code en met een moderne rolstoelbus kan iedereen op de meest veilige manier, zonder discussie, rolstoelvervoer verrichten”, legt Peters uit.

“De Nieuwe Code VVR is voor de taxibranche kosteloos te downloaden via de website en bevat alle richtlijnen, praktijkvoorbeelden en wetten/uitgangspunten. Want er bestaat nog altijd een kennisachterstand bij zowel de gebruikers, opdrachtgevers als taxibedrijven. Daarom is het belangrijk dat iedereen die bij rolstoelvervoer is betrokken de code nog eens doorleest.”

Bart Pals

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Word nu TaxiPro Premium abonnee en krijg toegang tot alle vakinformatie over de taxibranche en het zorgvervoer. Daarnaast ontvangt u korting op onze taxi evenementen.

Abonneren

Auteur: Bart Pals

7 reacties op “Nieuwe Code VVR geeft duidelijkheid over veilig rolstoelvervoer”

Josef Sikora|16.02.16|22:10

Jammer dat zo’n belangrijk document niet vrij en kosteloos ter beschikking wordt gesteld aan degene, die hiermee moeten werken

Pedro Prevost|16.02.16|22:26

Eens met Josef!

Peter Scherf|18.02.16|12:16

Allemaal heel mooi, de oprechte ondernemer doet er alles aan om rolstoelen veilig te vervoeren met allerlei regels. Bij de HTM hier in Den Haag kan je gewoon met rolstoel de tram of bus inrijden , je stoel op de rem zetten en rijden maar….

Lucas Nietveld|18.02.16|22:22

Deze code moeten ze wettelijk maken,in Den Haag!!maar dan ook voor alle vervoer!!!boodschappen bussen en vrijwilligers vervoer,en gemeentes moeten dit ook uitvoeren,dhr Peters heeft hier jaren kosteloos aan gewerkt,hij verdient een pluim!!

ronald ter haak|29.02.16|16:21

Ap prima werk geleverd, is de conceptversie 2015 erg afwijkend van deze versie?

Raymond Zuidwijk ✅|10.03.16|23:47

@Josef, de code is voor taxiondernemers KOSTELOOS beschikbaar op de site…
@Peter Scherf, Dit heeft niets te maken met de oprechtheid van de ondernemer en alles te maken met de verschillende type voertuigen (M1 of M3). Indien je hier meer over wilt weten, neem dan even contact met ons op via info@vastisbeter.nl

Dirk Schipper|09.07.19|12:03

Allemaal mooi,maar waar moet je de rolstoel laten keuren en door wie,dat staat er niet bij.

Zal wel weer geld klopperij zijn.

Nieuwe Code VVR geeft duidelijkheid over veilig rolstoelvervoer | TaxiPro
Ap Peters, Jan Meerpoel, Code VVR, stichting Vast is Beter

Nieuwe Code VVR geeft duidelijkheid over veilig rolstoelvervoer

Foto: Bart Pals / ProMedia

De Code VVR is vernieuwd. De richtlijnen voor veilig rolstoelvervoer zijn in de nieuwe code aangepast aan de meest recente wet- en regelgeving. Want hoewel gebruik van de code in de meeste taxi-aanbestedingen wordt voorgeschreven, is nog altijd niet iedereen van de inhoud op de hoogte. “Met dit document wordt voor alle soorten rolstoelen duidelijk wanneer en op welke manier je ze wél veilig kunt vervoeren. Maar ook wanneer je als taxichauffeur iemand mag weigeren omdat het onveilig is”, legt Ap Peters, auteur van de nieuwe Code VVR, uit.

Peters is ook wel bekend als secretaris van de Stichting Vast is Beter. De nieuwe code is dan ook opgesteld in samenwerking met de stichting onder het bestuur van voorzitter Jan Meerpoel en diverse kenniswerkers uit de taxi- en rolstoelbranche.

Bijzondere rolstoel

Het komt in de dagelijkse taxi-praktijk regelmatig voor dat passagiers een bijzondere rolstoel hebben. Dat kan nog wel eens leiden tot discussie; hoe en óf de rolstoel veilig meegenomen kan worden. Bijvoorbeeld als het rolstoelvastzetsysteem niet past. Of de rolstoel duidelijk ongeschikt is om in te blijven zitten tijdens de rit. Dan moet een passagier op een gewone stoel plaatsnemen en wordt de rolstoel als bagage vervoerd.

In de praktijk levert bijvoorbeeld de scootmobiel regelmatig discussie op. Peters: “Sommige taxibedrijven weigeren zelfs per definitie om scootmobielen mee te nemen. Terwijl er ook scootmobielen zijn die wel goed plaatsbaar en vast te zetten zijn in een rolstoelbus.”

Wet

“In de wet staat nergens uitgelegd wat een veilig vervoerbare rolstoel is. In de Code VVR gebeurt dat wel. Daarin is voor het eerst een definitie van het begrip ‘rolstoel’ opgenomen. Of een hulpmiddel onder die definitie valt, is afhankelijk van de grootte en soms de maximale rijsnelheid. Sommige scootmobielen vallen dus wel onder de defnitie ‘rolstoel’, anderen niet. Belangrijk is dat het hulpmiddel is ontworpen voor gebruik ‘wat je normaal gesproken lopend doet’. Dus als een scootmobiel harder kan dan 15 km/h en tientallen kilometers ver kan rijden, is  het geen rolstoel meer. Hetzelfde geldt voor driewielers.”

De grote diversiteiten aan rolstoelen leidt nog wel eens tot problemen bij het vervoer. “Er zijn in Nederland maar liefst 450 verschillende standaardmodellen rolstoelen te koop. En dan hebben we het nog niet eens over de duizenden verschillende aangepaste versies. In de code hebben we een typering van rolstoelen naar hun vervoerbaarheid opgenomen. In dit schema zijn alle rolstoelen in drie categorieën ingedeeld en zijn discussies met de opdrachtgever minder vaak nodig.”

Categorieën

De eerste categorie is de categorie A ‘veilig vervoerbare rolstoelen’. Die voldoen aan de NEN-ISO 7176-19 norm en dat is herkenbaar aan het ‘haak-symbolen’ die op de rolstoel aanwezig zijn. “Die moet je als taxichauffeur altijd meenemen”, zegt Peters.

De tweede categorie is B. “Dat betekent ‘vastzetbare rolstoelen’. Het gaat dan meestal om oudere modellen of niet-standaard rolstoelen die niet gekeurd zijn volgens de NEN-ISO norm. Die hebben dus geen stickers met het ‘haak-symbool’, maar kunnen wel goed vastgezet worden met de huidige vastzetsystemen”, legt Peters uit.

Niet verantwoord vastzetbaar

Categorie C betekent ‘niet verantwoord vastzetbare rolstoelen’. “Dan gaat het vaak om aangepaste rolstoelen, bijvoorbeeld met beademingsapparatuur, een lig-orthese en andere aanpassingen voor mensen met bijzondere lichaamshoudingen. Maar soms gaat het ook om lichte sportrolstoelen, rolstoelen voor gebruik binnenshuis of een zware scootmobiel. Dan moet je als taxichauffeur kijken of het lukt de passagier op een stoel plaats te laten nemen en de rolstoel als bagage meenemen. Zo niet, mag je de passagier weigeren.”

In de praktijk vindt een passagier of opdrachtgever vaak dat de vervoerder maar moet regelen dat er vervoer plaats kan vinden. En als er een voertuig daartoe moet worden aangepast, vindt de passagier dat het taxibedrijf ervoor moet opdraaien. “Maar ook de gebruiker heeft een verantwoordelijkheid te zorgen voor een rolstoel die goed vastzetbaar is”, vindt Peters. “En met de Code VVR kun je ook ingewikkelde discussies met de opdrachtgever vermijden.”

NEN-norm

Volgens de wet is een taxichauffeur verantwoordelijk voor het juiste gebruik van het vastzetsysteem en veiligheidsgordels. “Vroeger kwam je allerlei systemen tegen met klemmen en banden op verschillende soorten vloerbevestigingen. Dat was gewoon niet veilig genoeg. Gelukkig is in 2006 het ‘Regelement verkeersregels en verkeerstekens’ aangepast en is zijn de regels voor rolstoelvervoer aangescherpt. Verder moeten alle rolstoeltoegankelijke voertuigen die na september 2008 op de weg worden toegelaten voorzien zijn vastzetsystemen die voldoen aan de NEN-ISO norm 10542. Alleen de systemen met spanbanden blijken daaraan te voldoen Dus de oude individuele systemen verdwijnen langzaam.”

De oorspronkelijke Code VVR stamt uit 1999. In 2001 is een convenant gesloten met zeven maatschappelijke organisaties, waaronder KNV (namens de aanbieders van vervoer), VNG (namens de opdrachtgevers) en CG-Raad (namens de gebruikersorganisaties). Het convenant moest bevorderen dat richtlijnen in de Code VVR algemeen worden toegepast. Dat is in de praktijk echter nog niet volledig gelukt. “Het probleem is vooral dat er weinig controle op naleving is”, weet Peters. “Ook chauffeurs kennen de regels vaak niet, terwijl ze wel op de hoogte zouden moeten zijn. En hoewel in het convenant is afgesproken dat bijvoorbeeld gemeenten of provincies opdracht zouden moeten geven voor controles, doen ze dat niet.”

Subsidie

In 2010 stopte de overheid de subsidie voor het beheer van het Code VVR-project waardoor de kennisorganisatie Vilans haar activiteiten als beheerder van de Code VVR heeft stopgezet. Peters, die al vanaf dag één bij de Code VVR betrokken was, heeft het beheer van de Code VVR van Vilans overgenomen en de richtlijnen aangepast aan alle huidige kennis en regels. Bovendien is een deel toegevoegd met praktijkgerichte informatie en instructies. “De Code VVR heeft altijd voor veel bewustwording gezorgd hoe belangrijk veilig rolstoelvervoer is voor iedereen. Met kennis van de nieuwe code en met een moderne rolstoelbus kan iedereen op de meest veilige manier, zonder discussie, rolstoelvervoer verrichten”, legt Peters uit.

“De Nieuwe Code VVR is voor de taxibranche kosteloos te downloaden via de website en bevat alle richtlijnen, praktijkvoorbeelden en wetten/uitgangspunten. Want er bestaat nog altijd een kennisachterstand bij zowel de gebruikers, opdrachtgevers als taxibedrijven. Daarom is het belangrijk dat iedereen die bij rolstoelvervoer is betrokken de code nog eens doorleest.”

Bart Pals

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Word nu TaxiPro Premium abonnee en krijg toegang tot alle vakinformatie over de taxibranche en het zorgvervoer. Daarnaast ontvangt u korting op onze taxi evenementen.

Abonneren

Auteur: Bart Pals

7 reacties op “Nieuwe Code VVR geeft duidelijkheid over veilig rolstoelvervoer”

Josef Sikora|16.02.16|22:10

Jammer dat zo’n belangrijk document niet vrij en kosteloos ter beschikking wordt gesteld aan degene, die hiermee moeten werken

Pedro Prevost|16.02.16|22:26

Eens met Josef!

Peter Scherf|18.02.16|12:16

Allemaal heel mooi, de oprechte ondernemer doet er alles aan om rolstoelen veilig te vervoeren met allerlei regels. Bij de HTM hier in Den Haag kan je gewoon met rolstoel de tram of bus inrijden , je stoel op de rem zetten en rijden maar….

Lucas Nietveld|18.02.16|22:22

Deze code moeten ze wettelijk maken,in Den Haag!!maar dan ook voor alle vervoer!!!boodschappen bussen en vrijwilligers vervoer,en gemeentes moeten dit ook uitvoeren,dhr Peters heeft hier jaren kosteloos aan gewerkt,hij verdient een pluim!!

ronald ter haak|29.02.16|16:21

Ap prima werk geleverd, is de conceptversie 2015 erg afwijkend van deze versie?

Raymond Zuidwijk ✅|10.03.16|23:47

@Josef, de code is voor taxiondernemers KOSTELOOS beschikbaar op de site…
@Peter Scherf, Dit heeft niets te maken met de oprechtheid van de ondernemer en alles te maken met de verschillende type voertuigen (M1 of M3). Indien je hier meer over wilt weten, neem dan even contact met ons op via info@vastisbeter.nl

Dirk Schipper|09.07.19|12:03

Allemaal mooi,maar waar moet je de rolstoel laten keuren en door wie,dat staat er niet bij.

Zal wel weer geld klopperij zijn.